नर्सिङ होम अस्पतालको फोहोरव्यवस्थापन सार्वजनिक स्वास्थ्य सरोकार

डा केदार कार्की
वरिष्ठ पशु चिकित्सा अधिकारीस सेवानिवृत्त प्रमुख पशु चिकित्सा जनस्वास्थ्य कार्यालयस त्रिपुरेश्वर
बायोमेडिकल फोहोर भनेको संक्रामक ९वा सम्भावित संक्रामक० सामग्रीहरू भएको कुनै पनि प्रकारको फोहोर हो। यसमा चिकित्सा वा प्रयोगशाला मूलको देखिने बायोमेडिकल फोहोरको उत्पादनसँग सम्बन्धित फोहोर पनि समावेश हुन सक्छ ९जस्तै, प्याकेजिङ, प्रयोग नगरिएका ब्यान्डेजहरू, इन्फ्युजन किटहरू, इत्यादि। ।०, साथै जैविक अणुहरू वा जीवहरू समावेश गर्ने प्रयोगशाला फोहोरहरू अनुसन्धान गर्नुहोस् जुन मुख्य रूपमा वातावरणीय रिलीजबाट प्रतिबन्धित छन्। बायोमेडिकल फोहोर एक प्रकारको जैविक फोहोर हो।
बायोमेडिकल फोहोर ठोस वा तरल हुन सक्छ। संक्रामक फोहोरका उदाहरणहरूमा खारेज गरिएको रगत, धारहरू, अनावश्यक माइक्रोबायोलोजिकल कल्चरहरू र स्टकहरू, अंगविच्छेदनका कारण पहिचान गर्न सकिने शरीरका अंगहरू, अन्य मानव वा जनावरको तन्तु, प्रयोग गरिएका ब्यान्डेज र ड्रेसिङहरू, खारेज गरिएका पञ्जाहरू, सम्पर्कमा रहेका अन्य चिकित्सा सामग्रीहरू समावेश छन्। रगत र शरीरको तरल पदार्थ, र प्रयोगशाला फोहोर जसले माथि वर्णन गरिएका विशेषताहरू प्रदर्शन गर्दछ। फोहोरको धारहरूमा सम्भावित रूपमा दूषित प्रयोग गरिएका र प्रयोग नगरिएका खारेज गरिएका सुईहरू, स्केलपेलहरू, ल्यान्सेटहरू र छालामा छिर्न सक्ने अन्य उपकरणहरू समावेश हुन्छन्।
बायोमेडिकल फोहोर जैविक र चिकित्सा स्रोतहरू र रोगहरूको निदान, रोकथाम, वा उपचार जस्ता गतिविधिहरूबाट उत्पन्न हुन्छ। सामान्य जनरेटरहरू वा बायोमेडिकल फोहोरको उत्पादकहरूमा अस्पतालहरू, स्वास्थ्य क्लिनिकहरू, नर्सिङ होमहरू, आपतकालीन चिकित्सा सेवाहरू, चिकित्सा अनुसन्धान प्रयोगशालाहरू, चिकित्सकहरूको कार्यालयहरू, दन्तचिकित्सकहरू, र पशु चिकित्सकहरू, गृह स्वास्थ्य सेवा, र शवगृहहरू वा अन्त्येष्टि गृहहरू समावेश छन्। अस्पताल, क्लिनिक, डाक्टरको कार्यालय, भेटेरिनरी अस्पताल र क्लिनिकल प्रयोगशालाहरूमा स्वास्थ्य सेवा सुविधाहरूमा यी विशेषताहरू भएका फोहोरहरूलाई वैकल्पिक रूपमा मेडिकल वा क्लिनिकल फोहोर भन्न सकिन्छ।
बायोमेडिकल फोहोर सामान्य रद्दीटोकरी वा सामान्य फोहोरबाट फरक हुन्छ, र रासायनिक, रेडियोएक्टिभ, विश्वव्यापी वा औद्योगिक फोहोर जस्ता अन्य प्रकारका खतरनाक फोहोरहरू भन्दा फरक हुन्छ। मेडिकल सुविधाहरूले हानिकारक रसायन र रेडियोधर्मी पदार्थहरू उत्पादन गर्छन्। जबकि त्यस्ता फोहोरहरू सामान्यतया संक्रामक हुँदैनन्, तिनीहरूको उचित व्यवस्थापन चाहिन्छ। केही फोहोरहरूलाई बहु(खतरनाक मानिन्छ, जस्तै कि तन्तुको नमूनाहरू फर्मालिनमा सुरक्षित गरिन्छ।
यस फोहोरको निष्कासन एक वातावरणीय चिन्ताको विषय हो, किनकि धेरै मेडिकल फोहोरहरू संक्रामक वा जैविक खतरनाक रूपमा वर्गीकृत छन् र सम्भावित रूपमा संक्रामक रोग फैलाउन सक्छ। मानिसको लागि सबैभन्दा सामान्य खतरा भनेको संक्रमण हो जसले यस क्षेत्रका अन्य जीवित जीवहरूलाई पनि असर गर्छ। फोहोर ९ल्याण्डफिल० को दैनिक एक्सपोजरले व्यक्तिको शरीरमा हानिकारक पदार्थ वा सूक्ष्मजीवहरू जम्मा हुन्छ।
विषाक्त पदार्थ र रोग रजिस्ट्रीका लागि अमेरिकी एजेन्सी द्वारा ज्ञढढण् को एक प्रतिवेदनले निष्कर्ष निकालेको छ कि परम्परागत स्वास्थ्य सेवा सेटिङमा उत्पन्न हुने बायोमेडिकल फोहोरबाट सामान्य जनतालाई प्रतिकूल असर पर्ने सम्भावना छैन। तथापि, तिनीहरूले फेला पारे कि ती सेटिङहरूबाट बायोमेडिकल फोहोरले डाक्टर, नर्सहरू, र चौकीदार, लुगा धुने र अस्वीकार गर्ने कामदारहरूको लागि मेडिकल फोहोरसँग व्यावसायिक सम्पर्क मार्फत चोट र जोखिम जोखिम हुन सक्छ। यसबाहेक, त्यहाँ स्वास्थ्य सेवा सेटिङहरू बाहिर अवैध रूपमा प्रयोग गरिएका सुईहरू, वा घरको स्वास्थ्य सेवा मार्फत उत्पन्न बायोमेडिकल फोहोरहरू जस्ता मेडिकल फोहोरहरूमा आम जनताको सम्पर्कमा आउने अवसरहरू छन्।
बायोमेडिकल फोहोरको उचित व्यवस्थापन र विसर्जन वातावरण, सामान्य जनता र कामदारहरू, विशेष गरी स्वास्थ्य सेवा र सरसफाइ कर्मचारीहरू जो जैविक फोहोरको जोखिममा रहेको पेशागत खतराको रूपमा जोखिममा छन्। बायोमेडिकल फोहोरको व्यवस्थापनका चरणहरूमा उत्पादन, सञ्चय, ह्यान्डलिंग, भण्डारण, उपचार, यातायात र विसर्जन समावेश छ।
बायोमेडिकल फोहोरलाई चुहावट नदिने र ह्यान्डलिंगको क्रममा भाँच्न नदिन पर्याप्त बलियो कन्टेनरहरूमा संकलन गर्नुपर्छ। बायोमेडिकल फोहोरका कन्टेनरहरूमा बायोहाजार्ड प्रतीक चिन्ह लगाइन्छ। कन्टेनर, मार्किङ, र लेबलहरू प्रायः रातो हुन्छन्। खारेज गरिएका धारहरू सामान्यतया विशेष बक्सहरूमा सङ्कलन गरिन्छ, जसलाई प्रायः सुई बक्सहरू भनिन्छ।
न्यूनतम सिफारिस गरिएका उपकरणहरूमा सम्भावित ओभरफ्लो क्याप्चर गर्न फ्युम हुड र प्राथमिक र माध्यमिक फोहोर कन्टेनरहरू समावेश छन्। फ्युम हुडको मुनि पनि, रासायनिक प्रदूषकहरू भएका कन्टेनरहरू प्रयोगमा नभएको बेला बन्द रहनुपर्छ। फोहोर कन्टेनरको मुखमा राखिएको खुला फनेलले वरपरको वायुमण्डलमा रसायनहरूको महत्त्वपूर्ण वाष्पीकरणलाई अनुमति दिन देखाइएको छ, जुन त्यसपछि प्रयोगशालाका कर्मचारीहरूले सास लिन्छ, र आगो त्रिभुज पूरा गर्ने खतरामा प्राथमिक घटक योगदान गर्दछ।
भण्डारण भन्नाले फोहोरलाई साइटमा प्रशोधन नगरेसम्म वा उपचार वा डिस्पोजलको लागि बाहिर ढुवानी नगरेसम्म राख्नुलाई जनाउँछ। भण्डारणको लागि धेरै विकल्पहरू र कन्टेनरहरू छन्। नियामक निकायहरूले फोहोर भण्डारणमा रहन सक्ने समयलाई सीमित गर्न सक्छन्। ह्यान्डलिंग भनेको बायोमेडिकल फोहोरलाई उत्पादनको बिन्दु, सञ्चय क्षेत्रहरू, भण्डारण स्थानहरू र साइटमा उपचार सुविधाहरूको बीचमा सार्ने कार्य हो। बायोमेडिकल फोहोर व्यवस्थापन गर्ने कामदारहरूले मानक सावधानीहरू पालन गर्नुपर्छ।
बायोमेडिकल अपशिष्ट उपचारको लक्ष्यहरू फोहोरको खतराहरूलाई कम गर्ने वा हटाउने र सामान्यतया फोहोरलाई चिन्न नसकिने बनाउनु हो। उपचारले फोहोरलाई पछिको ह्यान्डलिंग र डिस्पोजलको लागि सुरक्षित बनाउनु पर्छ। यी लक्ष्यहरू पूरा गर्न सक्ने धेरै उपचार विधिहरू छन्। बायोमेडिकल फोहोर प्रायः जलाइन्छ। एक कुशल इन्सिनरेटरले रोगजनक र धारहरू नष्ट गर्नेछ। परिणामस्वरूप खरानीमा स्रोत सामग्रीहरू चिन्न सकिँदैन। बायोमेडिकल फोहोरको उपचार गर्न अटोक्लेभ पनि प्रयोग गर्न सकिन्छ। एक अटोक्लेभले फोहोरलाई बाँझ बनाउन वा यसको माइक्रोबायोलोजिकल भारलाई सुरक्षित रूपमा डिस्पोजल गर्न सक्ने स्तरमा वाफ र दबाब प्रयोग गर्दछ। धेरै स्वास्थ्य सेवा केन्द्रहरूले नियमित रूपमा चिकित्सा आपूर्तिहरू बाँझ बनाउन अटोक्लेभ प्रयोग गर्छन्। यदि एउटै अटोक्लेभ आपूर्तिहरूलाई बाँझ राख्न र बायोमेडिकल फोहोरको उपचार गर्न प्रयोग गरिन्छ भने, प्रशासनिक नियन्त्रणहरू अपशिष्ट सञ्चालनहरूलाई आपूर्तिहरू दूषित हुनबाट रोक्नको लागि प्रयोग गरिनुपर्छ। प्रभावकारी प्रशासनिक नियन्त्रणहरूमा अपरेटर प्रशिक्षण, कडा प्रक्रियाहरू, र बायोमेडिकल फोहोर प्रशोधन गर्न छुट्टै समय र ठाउँ समावेश छ। बायोमेडिकल फोहोरहरूको उपचारको लागि माइक्रोवेभ कीटाणुशोधन पनि प्रयोग गर्न सकिन्छ। माइक्रोवेभ विकिरण कीटाणुशोधनको लागि गैर(सम्पर्क तताउने प्रविधिहरूको एक प्रकार हो। माइक्रोवेभ रसायन विज्ञान माइक्रोवेव डाइलेक्ट्रिक ताप प्रभावहरू द्वारा सामग्रीको कुशल तापमा आधारित छ। माइक्रोवेभ फ्रिक्वेन्सीको सम्पर्कमा आउँदा, कोशिकाहरूमा रहेको पानीका अणुहरूको द्विध्रुवहरू लागू विद्युतीय क्षेत्रसँग पुनस् पङ्क्तिबद्ध हुन्छन्। क्षेत्र दोलन हुँदा, द्विध्रुवहरूले वैकल्पिक विद्युतीय क्षेत्रसँग आफूलाई पुनस् मिलाउने प्रयास गर्दछ र यस प्रक्रियामा, आणविक घर्षण र डाइलेक्ट्रिक हानि मार्फत तापको रूपमा ऊर्जा हराउँछ। माइक्रोवेभ डिसइन्फेक्सन भर्खरै विकसित भएको प्रविधि हो जसले अटोक्लेभको पुरानो विद्यमान प्रविधिहरूमा फाइदा पुर्याउँछ किनभने माइक्रोवेभमा आधारित कीटाणुशोधनमा कम चक्र समय, बिजुली खपत हुन्छ र अटोक्लेभको तुलनामा पानी र उपभोग्य वस्तुहरूको न्यूनतम प्रयोग चाहिन्छ। तरल पदार्थ र थोरै मात्राका लागि, १– बायोमेडिकल फोहोरलाई कीटाणुरहित गर्न ब्लीचको १०५ घोल प्रयोग गर्न सकिन्छ। सोडियम हाइड्रोक्साइड र अन्य रासायनिक कीटाणुनाशकहरूको समाधान पनि फोहोरको विशेषताहरूमा निर्भर गर्दै प्रयोग गर्न सकिन्छ। अन्य उपचार विधिहरूमा गर्मी, क्षारीय डाइजेस्टर र माइक्रोवेभको प्रयोग समावेश छ।
स्वास्थ्य हेरविचार फोहोरको अनुचित व्यवस्थापनले स्वास्थ्यकर्मी, समुदायका सदस्यहरू र वातावरणमा प्रत्यक्ष र अप्रत्यक्ष स्वास्थ्य परिणामहरू हुन सक्छ। अप्रत्यक्ष परिणामहरू अपर्याप्त चिकित्सा फोहोर जलाउने विषाक्त उत्सर्जनको रूपमा, वा अपर्याप्त योजनाबद्ध सामूहिक खोप अभियानबाट तीन देखि चार हप्ताको अवधिमा लाखौं प्रयोग गरिएका सिरिन्जहरूको उत्पादन। बायोमेडिकल फोहोर चिकित्सा उपकरणहरूमा सीमित छैनस यसमा औषधि, रातो बायोहाजार्ड झोलामा भण्डारण गरिएको फोहोर, र बिरामीको हेरचाहका लागि प्रयोग हुने कपास र ब्यान्ड एड्स जस्ता सामग्रीहरू समावेश छन्। बायोमेडिकल फोहोरले हाम्रो समुद्रमा पार्ने सबैभन्दा गम्भीर प्रभाव भनेको पानीमा विषाक्त पदार्थहरू छोड्नु हो जुन त्यसपछि समुद्री जीवहरूले उपभोग गर्न सक्छ। विषाक्त पदार्थहरू खाद्य श्रृंखलामा प्रवेश गर्नेछ र अन्ततः समुद्री जीवहरू उपभोग गर्ने मानिसहरूमा पुग्नेछ। त्यस्ता विषाक्त पदार्थहरूको मानवीय सम्पर्कले मानव विकासको विकासलाई रोक्न सक्छ र जन्म दोषहरू निम्त्याउन सक्छ।
एक स्वस्थ वातावरण सिर्जना गर्न निगमहरू र अस्पतालहरूबाट पहल आवश्यक छ, तथापि, त्यहाँ विभिन्न विधिहरू छन् जसमा सामान्य जनसंख्याको कार्य समावेश छ र स्वच्छ हावा वातावरणमा योगदान गर्दछ। अस्पताल भित्र निगरानी समूह बनाएर, दुव्र्यवहार र फोहोरको अनुचित विसर्जनका लागि सबैलाई जवाफदेही बनाइनेछ। परिणामहरू लागू गर्न सकिन्छ जहाँ व्यक्तिहरूले जरिवाना तिर्न आवश्यक हुन्छ, वा कामबाट बेतलबी निलम्बनको सामना गर्नुपर्ने हुन्छ। कम्पनीहरू र सरकारी संस्थाहरूले पनि गैर(नियमित जाँचहरू र खोजहरू सुरु गर्नुपर्छस यसले वर्षैभरि फोहोरको उचित व्यवस्थापन गर्न अस्पतालहरूलाई दबाब दिनेछ। स्वैच्छिक सरसफाईमा अस्पतालका कर्मचारीहरूलाई अस्पताल वरिपरि फोहोर फाल्ने वा नियमित फोहोर फाल्ने ठाउँमा फालिएको छैन भनी सुनिश्चित गर्न अस्पतालका कर्मचारीहरू संलग्न हुन्छन्।